Workshop: “Bigarren mailako altzairua eta aluminioa”
Material metalikoak berreskuratzea eta berrerabiltzea funtsezko lan-esparrua da industria metal-mekanikoaren eta bere sektore bezeroen iraunkortasuna hobetzeko. 2022ko Basque Circular Summit ekitaldiak altzairua eta aluminioa birziklatzeko mahai-inguru bat izan zuen, erronka horretan aurrera egiteko hainbat alderdi estrategiko jorratzeko. Garikoitz Artola doktoreak, AZTERLANeko ikerlaria, Metalurgia Ikerketa Zentroa ordezkatu zuen hausnarketa-esparru horretan, materialak eta ekipoak fabrikatzen dituzten industria-enpresetako ordezkariekin eta Euskadiko erreferentziazko berrikuntza-eragileekin batera parte hartuta.
Zalantzarik gabe, osagaien zerbitzu-bizitza amaitu ondoren material metalikoak berreskuratzea eta berrerabiltzea beharrezko estrategia da ingurumen-iraunkortasuna eta altzairuaren eta aluminioaren ekoizpenaren eta honen sektore bezeroen bideragarritasun ekonomikoa eta jasangarritasuna hobetzeko.
Gaur egun, bigarren mailako material metalikoak gero eta gehiago eskatzen dira eta, lehen mailakoekin alderatuta, hauen merkatu-kuota askoz handiagoa da eta handitzen jarraitzen du. Egoera horretan, hondakin metaliko horiek ahalik eta purutasun handienarekin industria-mailan bereizteko eta sailkatzeko gaitasuna industriaren erronka handienetako bat da. Horixe da, halaber, garapen teknologiko berri gehienak eta ikerketa-ahalegin gehienak bideratzen diren lan-esparru nagusia.
Hala ere, bigarren mailako altzairuaren eta aluminioaren sarrera erraz dezaketen estrategia osagarri garrantzitsuak ere badaude, hala nola:
- Ezagutza metalurgiko aurreratuan oinarritutako metodologiak eta prozesuak garatzea eta aplikatzea, materialetan propietate mekaniko espezifikoak lortzeko (konposizio kimikoaz harago). Hozte-abiadura kontrolatzeak, tratamendu termiko espezifikoak aplikatzeak, etab. osagaien funtzionamendu- eta segurtasun-eskakizunei erantzuten dieten metalezko egiturak eskain ditzakete.
- Berreskuratutako materialetarako aplikazio berriak aurkitzea konposizioa doitu beharrik gabe. Fusioa ez da bigarren mailako materialak garatzeko bide bakarra. Berreskuratze-bide alternatiboak erabiltzeak ekonomia eta ingurumen aldetik kostu txikiagoak ekarriko lituzke.
- Osagaiak sortzeko prozesua birplanteatzea, horien diseinua berreskuratutako aleazioek eskainitako datu/propietateetan oinarrituta hasita.
- Hainbat osagairen garapenean aplika daitezkeen aleazio sorta irekitzea (ezpurutasun-maila desberdinekin), betiere segurtasun-berme guztiak eskaintzen dituztela bermatuta.
- Konpentsazio-metalurgiako doikuntzak egitea, traza-elementuen eragin negatiboei aurre egiteko.
Gai horiek eta beste asko Basque Circular Summit-en barruan egindako “Altzairu eta aluminio sekundarioari” buruzko mahai-inguruan landu zituzten Euskadiko erreferentziazko enpresa eta zentroetako ordezkariek, hala nola ArcelorMittal, GHI Smart Furnaces, Fundación Inatec I+D eta BRTAren kide diren AZTERLAN, Tecnalia eta Tekniker zentroetako ordezkariek.
